Sabahattin Ali Kimdir?
1907’nin 25 Şubat günü Bulgaristan’ın Eğridere ilçesinde hayata gelen Sabahattin Ali, zorlu sayılan ama başarılı bir ilkokul eğitimi aldı. 1928 yılında, belirlenmiş 15 kişiyle birlikte yurt dışına gönderilen yazar, Almanya’nın Potsdam şehrinde eğitim hayatını sürdürdü. Almanca öğretmenliği yaptığı esnada komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle birkaç ay hapis yattı. Ertesi sene memleket büyüklerini eleştirdiği gerekçesiyle Sinop cezaevinde tutuklu kaldı.
Sabahattin Ali, kendisini sadece yazarlıkla sınırlamamıştır. Almanca öğretmenliği, dramaturgluk ve çevirmenlik gibi dallarda da hizmet vermiştir. Almanca dilinde Gorki, Maupassant, E. T. A Hoffmann, Turgenyev, Kleist, Thomas Mann gibi büyük edebi şahsiyetleri okumuş ve etkilenmiştir. Cezaevinde edindiği gözlemleri Bir Firar, Kazlar, Katil Osman, Bir Şaka, Çaydanlık gibi hiç eskimeyen öykülerin yazımında birer tuğla olarak kullanmıştır. Yazar, Bulgaristan sınırını kaçak geçmek için anlaştığı kişi tarafından katledilmiştir.
Beklenmedik bir facia sonucu yaşamını yitiren Sabahattin Ali’nin eserlerinde, sosyal dünya ile içsel dünya birbirinin zıddı veya ikamesi değildir. Bu demektir ki yazar, bir yandan kurumlarda kök salmış bürokratik yozlaşmalardan bahis açarken, öte taraftan aşk hissiyatından söz edebilir. Onun metinlerini okurken siyasal eleştiriyle insanın içsel yaşantısını aynı sayfalarda görmek mümkün ve –İçimizdeki Şeytan romanında olduğu gibi- bilakis kimi zaman kaçınılmazdır. Bu kendine has dünya türüne kasvetli bir atmosferin eşlik ettiği de olur.
Derin Bir Aşk Kitabı: Kürk Mantolu Madonna
Seslendiren: Mert Fırat
Kaybedilen en kıymetli eşyanın, servetin, her türlü dünya saadetinin acısı zamanla unutuluyor. Yalnız kaçırılan fırsatlar asla akıldan çıkmıyor ve her hatırlayışta insanın içini sızlatıyor. Bunun sebebi herhalde “bu böyle olmayabilirdi!” düşüncesi, yoksa insan mukadder telakki ettiği şeyleri kabule her zaman hazır.
Kürk Mantolu Madonna, 1940-1941 seneleri arasında Hakikat gazetesinde “Büyük Hikâye” başlığı altında ve parçalar halinde yayımlanmıştır. Yazarın askerlik yaptığı esnada kaleme aldığı eser, 1943 yılında Remzi Kitapevi tarafından bütün bir kitap olarak basılmıştır. Sabahattin Ali, kitabı yazarken kolunun kırılması gibi talihsiz olaylarla karşılaşsa ve zaman zaman zorlansa da eseri yekvücut olarak tamamına erdirmeyi başarmıştır. Dramatik olduğu kadar arzu yüklü bir aşk hikâyesi vardır Kürk Mantolu Madonna’da. Ruhbilimsel denebilecek analizler ve karakter tahlilleri, romanı ayrı bir kefeye koymak için yeter sebepler.
Romanın konusu 20. yüzyılın başında fabrikatör ebeveyni tarafından Almanya’ya yollanan Raif adlı bir gencin etrafında gelişir. İçe kapanık bir karakter olan Raif, burada aşkla tanışacak velakin göz açıp kapama süresinde, gönlünün eksikliğini gideren bu hissiyatı yitirecektir. Aşık olduğu kişi ise Maria Puder’dir. Eros okunun kerametiyle ilk görüşte sevdalanmayı tadan Raif Efendi, Maria Puder’i zaten tanıdığını, onun karakterinin esintilerini çocukluğundan beri okuduğu kitaplarda bizatihi gördüğünü düşünür. Bütün bu gönül meselesi ise, Raif’in suskun gizeminin kendisinde bir anafor etkisi yarattığı Rasim beyin gözlerinden görülür. Rasim, Raif’i günlüklerden ve birincil ya da ikincil gözlemlerden edindiği bilgilerle gitgide daha yakından tanıyacaktır.
Bir tür sosyal roman olarak nitelendirilebilecek eserin temasının özgül ağırlığını aşk oluşturur. İfrat derecesine varan, içten, kent-soylu ve ilk görüşte oluşan bir aşktır bu. Hatta bu kara sevda üzerinden yabancılaşma ve yalnızlık temaları da masaya yatırılır. Romanda çift öykü tabakasından söz edilebilir. Romandaki olaylara, Raif Bey’i izleyen ve yazar olma yolunda ilerleyen biri tanıklık eder.
Kürk Mantolu Madonna ve Sabahattin Ali’nin Diğer Tüm Eserleri Storytel’de
Yerli edebiyatın gözdesi konumunda olan Sabahattin Ali eserleri Storytel’de. Eserlerindeki duyarlılık, sevda ve yalnızlık konularıyla modern Türk edebiyatına damga vuran ismin en güzel kitaplarını Storytel’de oku. Abonelik fırsatlarını kaçırma. Saniyeler içinde bir hesap aç.
Kitap ÖnerileriKitap TavsiyeleriOkunması Gereken KitaplarRomanTürk Klasikleri