Pınar Kür’ün Unutulmaz Eseri Asılacak Kadın Storytel’de

Pınar Kür, toplumsal gerçekçi yapıtları, cinayet ve ölüm temalarını kullanmadaki ustalığı ve ezilenlerin sesi oluşuyla farkını ortaya koymuş bir isim. Asılacak Kadın ise, bilinç akışı tekniğiyle yazılmış, metinlerarası ve psikanalitik göndermeler içeren bir roman. Kısa sayfa sayısına rağmen etkisi yüksek ve hem yeni hem de cesur yöntemlerin denendiği bir içeriğe sahip. Öyle ki kitapta noktalama işaretlerinin kalktığı ve kırsal kesimlerdeki ağızların bizzat diyaloglara yansıtıldığı realist kısımlar mevcut.

Bu çıplaklığı, şeffaflığı, cesurluğu ve eleştirelliği nedeniyle defalarca yasaklanıp toplatılan eserin sesi hiçbir zaman kısılamadı. Gerçek toplumsal sorunları işleyen kitapta yazar, cehaletin ve kadın düşmanlığının arka planına çözümleyici ve betimleyici bir şekilde eğilir. Bu da kitabın etkisini önemli düzeyde arttıran bir etken olmalı.

Çarpıcı Bir Kurgu: Asılacak Kadın

Seslendiren: Tilbe Saran

Öldürmeyi, öldürtmeyi düşünemezdi. Çünkü düşünmezdi. Çünkü baskıya karşı çıkmamak üzere yetiştirilmişti. Bilmiyordu başkaldırabileceğini; baskıyı, zorbalığı yaşamın doğal bir öğesi bellemişti. Bu baskıyı erkeklerin kuruması, her bakımdan kurması da doğaldı onun için. Çünkü güçlü olan onlardı; hep başta olan, her şeye egemen olan.

Asılacak Kadın, ilk defa 1979 yılında yayımlanmış ve birçok yasak ve baskılamaya maruz kalmış çarpıcı bir roman. Temelde eril sisteme yönelik bir eleştiri mahiyetinde olan yapıt, üç bölüme sığan üç farklı öykünün bütünlüğünden oluşmuş durumda. Edebi bir üçleme niteliğindeki eseri özel kılan noktalar birden fazla. Her şeyden önce romanın konusu yıllar önce Edirne’de yaşanan gerçek bir olaya dayanıyor. Yazar, tavan arasında kazara, idam edilmiş bir kadın fotoğrafı keşfediyor. Siyah beyaz bu fotoğrafın yıllar öncesinde yaşanmış bir olaya ait olduğunu öğreniyor. Olay üzerinden kendi kurgusunu üretiyor ve Asılacak Kadın, temelinde cinayeti ele alan bir roman oluveriyor. Yalıda işlenen bir cinayet bu. Sorumlularsa bizzat katiller değil.

Asılacak Kadın’ı bir polisiye eseri kılmaktan çıkaran asıl mesele, katilin bulunup bulunmaması veya zanlının kim olduğu da değil. Buradaki kilit nokta, başta yargıç olmak üzere üç karakteri bir araya getiren talih ve sonrasında yaşananlar. Yaşananların da düşündürücü niteliğe sahip oluşu ve çarpık yargı süreci. Yargıç Faik İrfan Elverir’in psikolojik durumu romana ilk ve son şeklini veren husus.

Yargıç, travmatik geçmişinin jinefobiyi (kadınlara karşı duyulan nedensiz korku) doğurduğu, sorunlu ve ön yargılı bir kişiliktir. Annesine yönelik duyduğu tiksinti ve korkunun yanı sıra kendisini aldatan karısı nedeniyle bir kadın düşmanı olup çıkmıştır. Bundandır ki ismiyle müsemma ve mağdur karakter olan Melek’in aleyhinde, yanlı ve peşin hükme dayanan kararlar vermekten kendini alamaz. Bağnaz hâkim aynı zamanda zaafı nedeniyle aşağılık kompleksi (Napolyon kompleksi) yaşayan ve eziklikle büyüklüğü yer değiştirmeli olarak aynı anda hisseden biridir.

Her ne kadar hâkim, dünyanın merkezinin kendisi olduğunu zannediyor görünse de eser sadece Faik’in etrafında dönmez ve gelişmez. Roman, üç farklı bireyin kişiliği üzerinden şematize edilir. Tümüyle kötücül yargıç, tümüyle masum Melek ve henüz 17’sinde oluşunun da getirisiyle tümüyle saf Yalçın. İyi kötü ve çirkinin değil; kötü, saf ve masumun bakış açısından türer. İlk bölüm Yargıcın fikir dünyasından oluşur. İkinci bölümse sanık koltuğunda oturan Melek’in gözlerinden aktarılır. Son bölüm ise diğer bir sanık olan Yalçın’a ayrılmıştır.

Melek, tüm sorunların kendisi üzerinden doğduğu sanık, bilinçli sessizlik eyleminde bulunur. Oysa bu suskunluk, zaten psikanalitik sorunlara sahip, kişisel geçmişlerinin ve toplumsal geleneklerin dışına çıkamayan mahkemeye heyetince yanlış anlaşılır. Töre, ataerkil baskı ve ezilmişliğin pençesinde çırpınaduran Melek ise acı bir sosyolojik gerçeğin ete kemiğe bürünmüş hâli olur adeta.

Asılacak Kadın Storytel’de

Pınar Kür’ün kadınların toplumdaki yeri konusunda kanayan yaralara parmak bastığı eseri Asılacak Kadın şimdi Storytel’de. Gerçek olaydan esinlenen ve Türk edebiyatında hatırı sayılır bir yeri olan yapıtı istediğin an dinleyebilirsin. Storytel’de sayısız kitapla tanışmanın tam zamanı. Bilim kurgu, roman, tarih, klasikler, öykü gibi birçok farklı kategoride çarpıcı metinleri dinleyebilir, ücretsiz deneyebilirsin.