Storytel’de Dinleyebileceğin Rus Yazarlar

Rusya’nın zengin, canlı ve bir o kadar trajik olan kültürel tarihi, Rus edebiyatını özel kılan bir birikimdir. Eserlerde, ahlaki, politik ve dini ikilemlerin kıskacında yaşanan varoluşsal krizler satırlara aktarılır. Toprak emekçileri, bozkırlar ve liman kentleri güçlü bir dille betimlenir. Bütün bunlar, karakterlerin evrensel duygularının yansıtıldığı zamansız eserlerdir. Dünya klasikleri arasında geniş bir yer edinmiş olan Rus edebiyatı, çok yönlü ve gerçekçi eserlerle tanınır. Rus yazarlar, insan doğasının karmaşıklığına, toplumsal adaletsizliğe ve insanın iç dünyasındaki çelişkilere yoğun bir şekilde odaklanır.

Tolstoy’dan Gorki’ye, Andreyev’den Dostoyevski’ye büyük Rus yazarların roman ve öykülerini Storytel’de keşfedebilirsin.

Lev Nikolayeviç Tolstoy

Tolstoy hiç kuşkusuz Rus edebiyatının önde gelen isimlerinden. Çoğu zaman Dostoyevski ile birlikte anılan yazar, başta Savaş ve Barış ile Anna Karenina olmak üzere birçok büyük eserin yazarıdır. Birçok kez Nobel Edebiyat Ödülüne aday gösterilen usta yazar,1828’de Rusya’nın Tula bölgesinde doğdu. Soylu bir ailenin çocuğu olarak büyüdü ve nitelikli bir eğitim aldı. Çocukluğunda, edebiyata ve tarihe olan eğilimi belirgin hâle geldi.

Tolstoy’un edebi serüveni, XIX. yüzyılın ortalarında kırsal yaşamı aktaran öyküleriyle başladı. Çocukluk ve ilk gençlik eserlerinde köylülerin huzurlu ve sevecen yaşantısının manzarasını sundu. Savaş ve Barış gibi olgunluk dönemindeki romanlarında ise Hristiyanlık, sevgi, Napolyon Savaşları gibi daha ciddi konuları ele aldı. Kitaplarında aristokrat sınıfla emekçi sınıfının bir arada bulunduğu görülür. Aynı zamanda onun romanlarında dürtüsel ve düşünceli karakterler karşı karşıya gelir. İnsani insan yapan idealler, değerler, ilkeler ve duygular ön plandadır.

Nikolay Mihayloviç Karamzin

Keskin gözlem gücüne sahip bir yazar olarak ün salan Karamzin, XVIII. ve XIX. yüzyıl Rus edebiyatının kilit isimlerinden biridir. Romanlarının yanı sıra günlük yazılarıyla da dikkat çekmiştir. Tuttuğu günlüklerde kendi düşüncelerini ve deneyimlerini, aynı zamanda Rus toplumunun kültürel bir portresini sunar. Karamzin aynı zamanda bir tarihçidir. Üstelik II. Katerina dönemi ve sonrasında gelişen Santimantalizm akımının önde gelen temsilcilerindendir.

Türk asıllı Nikolay Mihayloviç Karamzin’in romanları, genellikle duygusal temalara parmak basar. Romanlarında aşk, kahramanlık, acı ve insanın iç dünyası gibi temaları işler. Dilin doğallığına ve zarafetine önem veren yazar, eserlerini yenilikçi bir üslupla kaleme almıştır. İnsanın tarih ve kültür karşısındaki konumunu sorunsallaştıran yazar, Bornholm Adası ve Zamanımızın Şövalyesi isimli hikâyeleriyle dikkat çekmiştir. Batıdaki gelişmeleri yakından takip eden yazar, hayatı boyunca Fransa, Almanya, İsviçre ve İngiltere’yi görme fırsatına sahip olmuştur.

Moskova Dergisi’nde 1791 ve 1792 yılları arasında Bir Rus Seyyahının Mektupları isimli eserini yayımlayan yazar, aynı yıllarda Zavallı Liza’yı da okurla buluşturmuştur. Yazar, birçok toplumsal olayın yanı sıra Fransız İhtilali’nin sonuçlarına tanıklık etmiştir. İnce göndermeleri ve konuşma diliyle oluşturduğu duygusal konularıyla Karamzin, Rus edebiyatında yükselen yazarlar arasındadır.

Yevgeni Zamyatin

XX. yüzyılın önemli Rus yazarlarından biri olan Yevgeni Zamyatin, yazdığı romanlar ve kısa öykülerle edebiyat dünyasında iz bırakmış bir isim. Özellikle distopya türündeki eseri Biz ile tanınan yazar, rahip bir babanın oğludur. Matematik ve mühendislik alanında eğitim alan Zamyatin, edebiyat serüvenine 1908 yılında şiir ve öyküyle başladı ve daha sonra romana ağırlık verdi.

1920 yılında yayımlanan Biz adlı distopya romanı büyük ilgi uyandırdı ve en önemli eserlerinden biri hâline geldi. Biz isimli romanının yurt dışında yayımlanmasından sonra Sovyet hükümeti yanlısı yazarlar tarafından dışlandı. Bir aleyhtar olarak görülen yazarın tüm yazıları ve tiyatro oyunları yasaklandı. Zamyatin, Rus Devrimi’nin kültüre ve özgürlüklere verdiği zarar karşısında sesini duyurmak istedi. 1919-1925 yılları arasında önemli yazarların Rusça çevirilerine katkıda bulunan yazar, ısrarlara rağmen memleketine dönmek istememiştir.

Maksim Gorki

Maksim Gorki, XIX. ve XX. yüzyılın önemli Rus yazarları arasında yer alır. Ömrü boyunca Tolstoy ve Çehov’a yoğun ilgi duyan yazar, köşe yazarlığı, ressamlık, işçilik, öykü ve roman yazarlığı yapmıştır. Devrimci faaliyetlere katılmış, ev hapsine alınmış ve kısıtlamalarla karşı karşıya kalmıştır. Daha sonra İmparatorluk Edebiyat Akademisi’nin seçkin bir üyesi olmuştur.

Gorki, kaleme aldığı kısa öykü ve romanlarda insan ilişkilerinin çetrefilli bir görüntüsünü sunar. Sanatın toplum için olduğuna inanan bir yazar olarak sadece insanların iç dünyasını değil, adaletsizlik gibi toplumsal yozlaşmışlığı gösteren kavramları da irdeler. Başlıca eseri olan Ana’da ezilenlerin kurtuluşunu kasvetli bir çerçevede sunar.

Edebiyat alanında işçi sınıfının mücadelesini, aşkı, yoksulluğu ve aile konularını ele almıştır. Gorki, alt tabakanın edebi bir haykırışını temsil eder. Ekmek savaşını, hor görülmüşlüğü, yuva sıcaklığını, özgürlüğü en çıplak ve canlı hâlleriyle resmetmeyi başarır.

Leonid Andreyev

Leonid Andreyev, Rus edebiyatında umutsuzluk ve mutlak pesimizm atmosferini yaratma becerisiyle tanınan bir romancıdır. Tam ismi Leonid Nikolayeviç Andreyev olan yazar, 1871’de Rusya’da doğdu.

Yirmi yaşında St. Petersburg Üniversitesi’nde eğitimine başlayan yazarın içinde dinmeyen bir huzursuzluk söz konusuydu. 1894 yılında başarısız intihar girişimlerinin ardından Moskova Üniversitesi’ne geçen yazar, burada hukuk eğitimi aldı. Bir avukat ve suç muhabiri olarak çalışmaya başlayan yazar, ilk hikâyelerini döneminin çeşitli gazete ve dergilerinde yayımladı.

Yakın dostu Maksim Gorki’nin teşvikiyle, başlangıçta ağırlıklı olarak realizm türünde eserler yazdı. Eserleri geniş çapta yankı uyandıran yazar, acı çeken insana ironik bir sempatiyle baktığı eserleriyle ün kazandı. Andreyev’in gittikçe sansasyonel hâle gelen eserleri yüzünden roman yazarı olarak popülaritesi azalmaya başladı.

Eserlerine umutsuzluk ve karamsarlık atmosferi hâkimdir. İnsanın acılarına ve insan doğasının karmaşıklığına vurgu yaparak güçlü temaları işleyen Andreyev’in kariyeri boyunca yazdığı romanlar, hikâyeler ve oyunlar, edebiyat dünyasında tartışmalara yol açmıştır.

Fyodor Dostoyevski

Fyodor Dostoyevski, XIX. yüzyıl Rus edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. Eserleriyle insanın derinliklerine inen yazar, sadece edebiyat dünyasında değil aynı zamanda felsefe ve psikoloji alanında da kayda değer bir etki yaratmıştır.

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski, 1821’de Moskova’da dünyaya geldi. Babası bir doktordu ve yazarın erken dönem hayatı varlıklı bir ailenin çocuğu olarak rahat geçti. Ancak babasının beklenmedik bir şekilde ölümü ve ailenin finansal zorlukları, Dostoyevski’nin hayatını baştan aşağıya değiştirdi.

Eğitimine St. Petersburg’daki Mühendislik Okulu’nda başlayan yazar, daha sonra askeri mühendis olmak için eğitimine devam etti. Bu dönemde edebiyata olan ilgisi arttı.

Romanları arasında en ünlü olanları Suç ve Ceza, Karamazov Kardeşler ve Budala’dır. Tüm bu yapıtlar ahlaki tercihlerin sonuçları, bırakılmışlık, çürümüş değerler gibi hassas ve derin konuları irdeler. Eserlerinde insan psikolojisini incelerken insanın iç çatışmalarını, günah ve kefaret kavramlarını sorgulamaktan çekinmez. Onun eserleri genellikle karanlık ve acı dolu atmosferlerle dolu olsa da her zaman derinlerde insanlığa dair gizli bir umut da barındırır.

Dostoyevski’nin düşünsel dehlizleri, onun eserlerindeki felsefi ve psikolojik tartışmalardan kaynaklanır. Özgürlük ve sorumluluk, Tanrı’nın varlığı, adalet, vicdan ve insanın toplumsal rolü gibi konuları sorgular.

Bilhassa Suç ve Ceza yapıtında yazar, suç işlemenin psikolojik sonuçları üzerinde derinlemesine bir analiz yapar. Baş karakter Raskolnikov’un iç dünyasını, suçluluk duygusunu ve vicdan muhakemesini ele alarak insan psikolojisine ışık tutar. Aynı şekilde Karamazov Kardeşler eserinde, ahlaki tercihlerin sonuçları ve insanın özgürlüğü üzerine düşündüğü kasvetli fikirlerini paylaşır. 

Mihail Bulgakov

Mihail Bulgakov, 1891 yılında Kiev’de doğmuştur. Tıp eğitimi almasına rağmen edebiyata olan ilgisi onu yazmaya yönlendirmiştir. Yaşadığı ülkenin rejimiyle taban tabana zıt olan yazarın pek çok eseri sansüre ve baskıya uğramıştır. Evrensel ve incelikli temaları güçlü bir şekilde kullanır.

Yazarın romanlarındaki konular özenle seçilmiş ve dahiyane bir yetenekle işlenmiştir. Örneğin yazar, Usta ve Margarita eserinde sanatın mahiyeti, otoritenin sakıncası, iyi ve kötü düalizmi temalarını ustaca işler. Sevgi, cesaret ve hakikat arayışı ile insani ideallere giden yoldaki direnişi anlatır. Kimi zaman da –Genç Bir Köy Hekimi’nde olduğu gibi- dramatik konuları esprili bir dille yansıtır. İronik ve paradoksal bir dil kullanan Bulgakov, neşeli ama eleştiri gücü yüksek romanlarıyla bilinir. 

Aleksandr Puşkin

Dünya edebiyatının en önemli figürlerinden biri olan Aleksandr Puşkin’in eserleri, Rus yazınının temel taşları arasında yer alır. Romantizm akımının önde gelen temsilcilerinden biri olarak kabul edilen yazar, 1799’da Moskova’da doğdu. Soylu bir aileden gelen yazar, genç yaşlarda şiir yazmaya başladı ve edebiyata olan ilgisini erken dönemde keşfetti. Lise döneminden olgunluk dönemine kadar benimsediği akım gerçekçilikti.

Lise yıllarında klasik edebiyat ve dil bilimleri konusunda güçlü bir temel oluşturdu. Puşkin’in genç yaşlarda başarılarla dolu olan kariyerinde ilk önemli eseri olan Ruslan ve Ludmila 1820’de yayımlandı ve büyük bir beğeni kazandı. Eseri, Rus folklorunu ve mitolojisini konu alan masalsı bir epik şiir olarak tanındı. Eserleriyle Rus edebiyatına yeni bir soluk getirdi ve romantik akımın öncülerinden biri oldu. Şiirsel ve akıcı bir üslupla yazan Puşkin, Rus dilinin zengin mirasını yansıtır.

Daha sonra birçok farklı türde eser üretmeye devam eden yazar; romanlar, hikâyeler, oyunlar ve lirik şiirler kaleme aldı. Bir tür manzum roman olan Yevgeni Onegin, en tanınmış eserlerinden biridir ve Rus edebiyatının altın eserleri arasında kabul edilir. Bu roman; aşk, kader, toplumsal sınıf çatışması ve bireysel özgürlük temalarını derinlemesine işler. 

Rus Yazarlar Storytel’de

Rus yazarların insan doğasını ve toplumsal tabakaları ustalıkla resmettiği romanları ve öykülerini dinlemek için hemen Storytel aboneliğini başlat. Puşkin’den Dostoyevski’ye, gerçekçi ve romantik öğelerle dolu çeşitli Rus romanlarına Storytel’in sesli kütüphanesinde ulaşabilirsin.